Bồ cu vẽ là cây mọc hoang nhiều ở nước ta, theo kinh nghiệm đồng bào vùng cao thì cây này chữa rắn cắn rất hiệu nghiệm, ngoài ra còn được dùng để trị lở loét, chốc đầu, viêm họng, amidan...

─────

GIỚI THIỆU CÂY BỒ CU VẼ

- Tên thường gọi: Bồ cu vẽ, bù cu vẽ

- Tên khác: Đỏ đọt, Bồ long anh, Sâu vẽ, Bọ mảy, Mạy hồ vài (Tày), Rỡ liêu (KHo), Loong tơ uý (Kdong), Co mạy chỉa, Co khí lệch (Thái).

- Tên khoa học: Breynia fruticosa (L.) Hook.f. - Andrachne fruticosa L. 

- Họ: Euphorbiaceae (Họ thầu dầu).

Cây bồ cu vẽ

─────

NHẬN BIẾT CÂY BỒ CU VẼ

Bồ cu vẽ là cây mọc hoang ở miền Bắc, miền Trung nước ta (hiếm thấy ở Nam Bộ), là cây thân nhỏ, nhẵn cao chừng 2 - 4m. Lá bồ cu vẽ có hình dáng và kích thuớc thay đổi, đầu nhọn, phía cuống tù hay nhọn. Chiều dài của lá từ 3-6cm, rộng 20-45mm, cuống rất ngắn, màu nâu sẫm hay đen (loại bồ cu vẽ đỏ), màu xanh (loại bồ cu vẽ trắng). Mặt dưới lá thường có đường vẽ đen do một loài sâu bò để lại vết.

Hoa mọc thành chùm ở kẽ lá, gồm 5-6 hoa đực và 1-3 hoa cái đính trên một cành nhỏ, với những lá bắc khô xác. Quả khô, hình cầu dẹt, màu đen nhạt, đường kính 5mm, phía cuống bao bọc bởi một đài cùng phát triển. hạt màu nâu nhạt 3 cạnh, cao 3mm, trên có phủ một áo hạt màu vàng cam.

Chú ý: Trong tự nhiên có 2 loại, bồ cu vẽ đỏ và bồ cu vẽ trắng. Trong 2 loại này thì dùng loại đỏ tác dụng tốt hơn loại trắng. 

Mời các bạn xem video dưới đây để nhận biết chính xác cây bồ cu vẽ trong tự nhiên:

─────

TÁC DỤNG DƯỢC LÝ BỒ CU VẼ

Bồ cu vẽ có tác dụng kháng khuẩn (nước sắc hoặc cao nước cây này có tác dụng trên 6 trong 8 loại vi khuẩn thông thường); Có tác dụng trên amip in vitro; Chống viêm thực nghiệm (Nước ép lá, cao lỏng lá, cao lỏng rễ); Trung hòa chất độc của rắn (Nâng cao được tỷ lệ chuột nhắt sống và kéo dài thời gian cầm cự trước khi chết, khi tiêm nọc rắn hổ mang vào tĩnh mạch).

─────

TÍNH VỊ VÀ TÁC DỤNG BỒ CU VẼ

Đông y đánh giá bồ cu vẽ có vị đắng, tính hàn, có độc, có tác dụng thanh thấp nhiệt, hóa ứ trệ. Dùng chữa đau bụng thổ tả, đinh nhọt sưng đau, lở loét ngoài da, eczema, viêm da, lở sơn, đầu gối sưng đau, đòn ngã sưng đau, đặc biệt là tác dụng chữa rắn cắn.

─────

CÁC BÀI THUỐC TỪ BỒ CU VẼ

1. Trị rắn độc cắn: 

Đây là kinh nghiệm của đồng bào vùng cao chữa rắn cắn rất hiệu nghiệm.

+ Lá Bồ cu vẽ tươi 30-40g, rửa sạch, nhai, nuốt nước, bã đắp vào vết cắn.

+ Hoặc: Lá Bồ cu vẽ tươi, lá Sòi tía, mỗi vị 20 g, giã nát, thêm nước, vắt lấy nước cốt, mài thêm 1-2 g Hùng hoàng vào rồi uống, bã đắp.

Để nói về công dụng này của bồ cu vẽ, Hoàng Quân mạo muội có mấy vần thơ:

Cứu người phúc đẳng hà sa,

Đây bồ cu vẽ hơn là thuốc tiên.

Rắn xanh cắn, giã đắp liền

Gạn thêm nước cốt, uống liền một hơi.

Qua cơn nguy kịch ai ơi!

Nhớ cây thuốc quý, suốt đời đừng quên.

Lá cây bồ cu vẽ đỏ

2. Trị kiết lỵ, sưng amidan, viêm họng, viêm dạ dày:

Lá Bồ cu vẽ, Cỏ sữa lá nhỏ, Cỏ sữa lá to, mỗi vị 10-15g, sắc uống.

Xem thêm: 

➣ Thảo dược tốt trị thoái hóa cột sống, đau thần kinh tọa

➣ Thảo dược trị đau dạ dày, hành tá tràng

3. Trị mụn nhọt, lở loét, viêm da, chốc đầu:

Lá Bồ cu vẽ tươi, rửa sạch, giã nát, đắp. Nếu lở loét chảy nước, có thể cạo vỏ cây, lấy bột rắc.

4. Trị bỏng:

Toàn bộ cây Bồ cu vẽ cả rễ, chặt nhỏ, sắc đặc, rửa vết bỏng, ngày nhiều lần.

─────

Tham khảo thêm:

- Viện ký sinh trùng sốt rét Việt Nam thí nghiệm sơ bộ thấy bồ cu vẽ có tác dụng chữa bệnh giun chỉ.

- Nhân dân Philipin dùng vỏ thân cây sắc làm thuốc cầm máu, vì có chất chát.

- Vỏ cây bồ cu vẽ cạo lấy bột rắc lên mụn nhọt, vết lở loét thì chóng khỏi.