Bùng bục (hay còn gọi là cây báo bão, cây cám lợn) có vị hơi đắng và chát, tính bình, lá và vỏ có tác dụng tiêu viêm, cầm máu, rễ có tác dụng hoạt huyết, bổ vị tràng, thu liễm.

Tên gọi:

- Tên khoa học: Mallotus barbatus Muell. Et Arg

- Tên khác: Cây báo bão, cây cám lợn, Bục bục, Bùm bụp, Bông bét, Cây lá ngõa kok po hou...

- Họ khoa học: Thuộc họ Thầu dầu Euphorbiaceae.

Đặc điểm tự nhiên:

- Bùng bục là cây mọc hoang nhiều ở vùng rừng núi nước ta, cây nhỡ, cao chừng 1m đến trên 2m. Cành non, cuống lá và quả có nhiều lông vàng nhạt. Lá hình trái tim, mọc so le, đầu lá dài nhọn, phía cuống tròn hay thẳng góc với cuống, mép nguyên hay hơi thành 3 thuỳ cắt không sâu, dài rộng chừng 15-18cm, khi còn non mặt dưới có những lông trắng màu vàng nhạt, khi già có thể nhẵn, cuống dài có phủ lông trắng vàng .

Chùm quả cây bùng bục

- Mùa hoa vào tháng 4-5 ở miền Bắc, mùa quả vào đầu tháng 8-9. Hoa khác gốc, mọc thành bông ở đầu cành hay kẽ lá, hoa đực dài và nhỏ hơn hoa cái. Bông hoa dài tới 20cm. Quả thành chùm thõng xuống như đuôi chồn, tròn bằng quả nhãn, có nhiều lông cứng to dài màu vàng, cũng vì đặc điểm này mà người ta gọi là cây cám lợn. Bên trong quả chín có hạt màu đen, nhỏ, chỉ lớn hơn đầu đỉnh ghim một chút. 

Tính vị và công dụng:

- Bùng bục có vị hơi đắng và chát, tính bình, lá và vỏ có tác dụng tiêu viêm, cầm máu, rễ có tác dụng hoạt huyết, bổ vị tràng, thu liễm; 

- Kết hợp rễ bùng bục với các vị khác để chữa Viêm gan mạn tính, sưng gan lá lách, Sa tử cung và trực tràng; Huyết trắng, phù thũng khi có thai; Viêm ruột ỉa chảy.

- Người ta dùng một loại bùng bục, vỏ thân cây này được dùng chữa nôn mửa, còn có tác dụng sát trùng, nấu cao dán lên mụn nhọt có tác dụng đỡ nung mủ và lên da non (Trung Quốc). Gần đây người ta còn thấy vỏ cây này có tác dụng giúp sự tiêu hóa, dùng chữa đau dạ dày và loét tá tràng có kết quả.

Lá cây bùng bục

Các bài thuốc liên quan:

1. Viêm gan mạn tính, sưng gan lách:

- Rễ Bùng bục..........15g,

- Rễ Muỗng truồng..30g

- Rễ Si......................30g. Sắc nước uống, ngày 1 thang. Rất công hiệu.

2. Băng huyết sau khi đẻ: 

- Bùng bục (Vỏ thân)...15g,

- Cây Lấu (Thân).........12g

- Cây Vú bò (Rễ).........12g 

- Cây Chua ngút (Cành, lá)..12g. Sắc nước uống, ngày 1 thang. Rất công hiệu.

3. Sa tử cung và trực tràng: 

- Bùng bục (Rễ)........30g,

- Kim anh (Rễ )........15g, Sắc nước uống, ngày 1 thang.

Video giới thiệu về cây bùng bục:

Tham khảo thêm:

- Thành phần trong cây bùng bục có: Saponin triterpenoid pentacyclic, Coumarin, alcaloid.

- Sơ bộ trong hạt bùng bục có một chất sáp có thể dùng làm nến hay sáp. Do vậy, trước đây vùng cao người ta dùng hạt cây này ép lấy dầu để thắp sáng.

- Cây bùng bục còn có 1 tác dụng nữa đó là có khả năng báo bão. Kinh nghiệm cho thấy khi trời sắp có bão, lá cây này sẽ lật ngược lên, nhờ đó mà người dân biết bão sắp về mà có phương án gia cố nhà cửa, chuồng trại chắc chắn để giảm thiểu thiệt hại do bão gây ra, cũng vì thế mà bùng bục còn có tên khác là cây báo bão.