- Tên khoa học: Clerodendron fragrans Vent.
- Họ khoa học: Thuộc họ cỏ roi ngựa
- Tên khác: Bạch đồng nữ, Vậy trắng, Mấn trắng, Mò trắng, Phàm bồ ủ (Dao)…
Cây mò hoa trắng thường mọc hoang ở khắp nơi trên đất nước ta, nhiều hơn cả là ở các tỉnh miền núi phía Bắc. Thuộc loại cây thân nhỏ có chiều cao khoảng 0,5 - 1,5m, phân thành nhiều tán và mọc thành hình mâm sôi. Lá của cây có hình tim, dài 10-20cm, rộng 8-18cm, mặt trên có nhiều lông ngắn và màu hơi sậm hơn phần dưới lá, cuống lá có thể dài đến 15cm phủ nhiều lông. Đặc điểm của loại cây này là thân và có mùi hôi rất đặc trưng, ngược lại, hoa lại rất đẹp và có hương thơm độc đáo (hương thơm phảng phất tựa như hoa ly). Quả khi chín có màu tím đen, bên trong có duy nhất 1 hạt cứng. Mùa hoa 7-8, quả 9-10 âm lịch.
Người ta thường thu hái cây mò hoa trắng quanh năm, tất cả các bộ phận đều dùng làm thuốc được, có thể dùng ở dạng tươi, dạng khô hoặc nấu thành cao.
Cây mò hoa trắng (Bạch đồng nữ)
Mò hoa trắng có vị đắng nhạt, mùi hôi, tính mát, công dụng thanh nhiệt, lương huyết, khu phong, trừ thấp, tiêu độc. Được dùng trong các bài thuốc phụ nữ ra nhiều bạch đới, khi hư, tử cung viêm loét, kinh nguyệt không đều, vô sinh, mụn nhọt lở ngứa, mật viêm vàng da, gân xương đau nhức, mỏi lưng.
Ngoài ra, mò hoa trắng còn trị được các bệnh ngoài da như: ghẻ, mụn nhọt, lở ngứa cũng như có tác dụng trong việc giảm đau, vàng mắt, hỗ trợ điều trị bệnh viêm gan, hạ huyết áp cùng nhiều bệnh lý khác.
1. Một số bài thuốc chữa bệnh phụ nữ:
Trị đau bụng kinh: Lá của cây mò hoa trắng kết hợp với hương phụ, ích mẫu, ngải cứu. Với liều lượng là mỗi 6g, đem các vị thuốc này sắc cùng 300ml nước đến khi còn 100ml thì chia nước thuốc thành 2 - 3 lần uống trong ngày. Nếu thấy vị khó uống, có thể cho thêm ít đường để dễ uống hơn. Thời gian dùng thuốc là trước chu kỳ hành kinh khoảng 10 ngày và dùng liên tục từ 2 - 3 tháng. Bài thuốc này có công dụng giúp cho khí huyết lưu thông để giảm đau bụng kinh.
Cây mò hoa trắng rất tốt cho sức khỏe chị em
Trị chứng bạch đới, khí hư: 20g lá cây mò hoa trắng khô sắc cùng 3 chén nước đến khi còn 1 chén. Để bài thuốc được hiệu quả hơn, có thể dùng thêm ngải cứu, trần bì, hương phụ, ích mẫu. Tương ứng với mỗi vị 10g tạo thành 1 thang. Uống liên tục trong 2 – 3 tuần sau chu kỳ kinh nguyệt. Dùng tiếp tục liệu trình thứ hai như liệu trình đầu vào sau kỳ kinh của tháng sau.
Dùng sau bữa ăn và sau kỳ kinh nguyệt 1 tuần trong vòng 3 chu kỳ kinh nguyệt liên tiếp để thuốc có hiệu quả khi hỗ trợ điều trị bệnh bạch đới, khí hư.
Hỗ trợ điều kinh: Dùng 12-16g lá cây mò hoa trắng đã khô dùng hãm hoặc sắc uống như trà. Uống đều đặn bài thuốc này hằng ngày cũng như liên tục từ 2-3 tuần để hỗ trợ làm điều kinh hữu hiệu.
Điều trị vô sinh nam - nữ: Đây là kinh nghiệm của đồng bào người Dao dùng để chữa vô sinh nam và nữ. Mò hoa trắng tiếng Dao gọi là Phàm bổ ủ, kết hợp với Chạch càng mây, Cây bướm bạc (Trà kỉnh)... và các vị thuốc khác. Các bác tham khảo video dưới đây để biết thêm chi tiết nhé:
2. Dùng làm thuốc điều trị vàng da do mắc bệnh về gan:
Khi mắc phải bệnh gan gây vàng da, vàng mắt, kinh nghiệm dân gian dùng cả rễ và thân cây mò trắng khô, cà gai leo mỗi vị đều 20g. Sắc cùng 1 lít nước đến lúc cạn còn 500ml thì chia ra uống trong ngày.
3. Điều trị lở ngứa, mụn nhọt, chốc đầu:
Thân cây mò trắng không kể liều lượng đun lấy nước để tắm.
4. Trị thấp khớp, sưng đau nóng đỏ do thể nhiệt:
Cây mò hoa trắng dùng 80g cùng cây gắm 120g, đơn tướng quân, cành dâu, đơn răng cưa, cà gai leo, đơn mặt trời, cây tầm xuân mỗi vị 8g. Sắc với 3 chén nước đến khi còn 1 chén thì chia làm 2 lần uống trong ngày.
Chú ý: Các bác phân biệt cây mò hoa trắng với cây mò đỏ. Dưới đây là video giới thiệu đặc điểm tự nhiên cây mò hoa trắng, mời các bác tham khảo: