Duối là loài cây thuộc họ dâu tằm, có tên khoa học là Streblus asper Lour, được dùng để lam thuốc trị các bệnh đau răng, rắn căn, đau đầu do thay đổi thời tiết...
─────
Cây duối thường được trồng làm hàng rào, hoặc mọc hoang ở các bờ sông, suối, ao, hồ, vùng đồng bằng phân bố nhiều hơn so với vùng cao. Chiều cao cây có thể cao tới 7-8m, cành mang hoa gầy, lá hình trứng mọc so le, mép có răng cưa, phiến lá thô dáp, không lông, kích thước lá: dài 3-7cm, rộng 1.2-3.5 cm.
Hoa đực cái khác gốc, hoa đực họp thành đầu có cuống, đính phía dưới những cành ngắn, hoa cái mọc đơn độc trên một cuống. Quả thịt, màu vàng nhạt, to bằng hạt tiêu, hơi nổi lên giữa đài.
Cây duối có chiều cao lên tới 7 - 8 m
─────
Duối có vị đắng, chát, tính mát, tác dụng thanh nhiệt, giải độc, thông huyết, sát trùng và cầm máu. Tất cả các bộ phận trên cây duối được thu hái quanh năm không kể mùa vụ và đều sử dụng làm thuốc được.
Dưới đây là một số chứng bệnh có thể dùng đến duối:
Vỏ cây duối 20g, lấy được vỏ rễ thì càng tốt, đem về cạo lớp vỏ ngoài, thái mỏng, sắc lấy nước đặc ngậm.
Hoặc cũng có thể dùng để ngâm rượu. Tỉ lệ 0.5kg vỏ duối với 1 lít rượu. Ngâm 2 tuần là dùng được.
Lấy 1 tấm giấy bản vừa chỗ sưng đau, cạo mủ nhựa duối tẩm lên, rồi dán trực tiếp lên mụn, 3 giờ sau bỏ ra. Ngày làm 2 -3 lần, tác dụng giảm đau rất rõ rệt.
Lấy 2 miếng giấy, đường kính 3cm, cạo nhựa mủ duối tẩm lên rồi cho lên lớp nhựa một chút vôi tôi (bằng hạt đỗ xanh), trộn đều vôi vào nhựa, rồi dán hai miếng giấy đó vào hai bên thái dương. Tương tự như vậy với một miếng giấy có đường kính 1cm, dán vào huyệt ấn đường (điểm giữa hai đầu lông mày).
Ngày làm 1 - 2 lần. Có tác dụng giảm đau đầu, nhức thái dương rõ rệt.
Lá duối hình trứng, mọc so le
- Dùng độc vị: Cành và rễ duối 20g, rửa sạch, thái mỏng. Sắc với 500ml nước, sắc nhỏ lửa còn 250ml nước, chia 3 lần uống trong ngày, 1 liệu trình uống trong vòng 10 ngày.
- Dùng kết hợp: Vỏ rễ duối, rễ cây nhót rừng, mỗi vị 20g, sao vàng. Sắc với 750ml nước, sắc nhỏ lửa còn 300ml, chia 3 lần uống trong ngày, 1 liệu trình uống trong vòng 10 ngày.
Nếu kèm theo đái buốt, đái đục: Vỏ rễ cây duối, rễ cây nhót rừng mỗi thứ 20g, (sao vàng), bạch mao căn (rễ cỏ tranh) 30g, râu ngô 30g, bông mã đề 30g, cỏ nhọ nồi (cỏ mực) 20g. Sắc với 750ml nước, sắc nhỏ lửa còn 300ml, chia làm 3 lần uống trong ngày, 1 liệu trình uống trong vòng 10 ngày.
Ngoài ra, một số nơi còn dùng lá duối sao vàng chữa băng huyết, kiết lỵ và làm thuốc lợi sữa.