Cây vọng cách mọc hoang ở nhiều nơi, người ta thường đem về trồng làm cảnh và làm thuốc, rất dễ trồng, chỉ cần giâm cành là cây có thể tự ra rễ được. Lá vọng cách có vị chát, tính bình, có công dụng giúp thông tiểu tiện và tăng cường hệ tiêu hóa.

─────

VỌNG CÁCH LÀ CÂY GÌ?

Vọng cách có tên khoa học là Premma integrifolia L hoặc (Gumira littorea Rumph), thuộc họ roi ngựa Verbeaceae, còn được biết đến với tên khác như bọng cách, cách. Trong tự nhiên có đến 15 loài cùng thuộc "Chi cách" (Premna), nhưng chỉ có 3 loài được dùng nhiều để làm thuốc và rau ăn.

1. Cây vọng cách Premma integrifolia L hoặc (Gumira littorea Rumph): Là cây được giới thiệu trong video của bài viết này, bạn hãy chú ý theo dõi video ở phần dưới để nhận biết chính xác cây này trong tự nhiên. Nó thuộc dạng cây gỗ nhỏ (gọi là tiểu mộc), chiều cao tối đa cũng được 7m, thân phân ra nhiều cành, thân dưới tròn, lên ngọn thân vuông 4 cạnh, lá hình trứng hoặc hình xoan, mọc đối, từng đôi một vuông góc với nhau (thường thấy ở cây có thân 4 cạnh), lá nhẵn bóng, mép có răng cưa. Hoa mọc thành ngù ở đầu cành, với nhiều bông nhỏ, màu trắng hoặc xanh lục nhạt, quả hình trứng, màu đen nhạt, to bằng hạt đậu. Toàn thân cây có mùi thơm dễ chịu. Cây dễ trồng, chỉ cần giâm cành là cây có thể tự ra rễ được.

2. Cây "cách lá rộng", (Premna latifolia Roxb). Cây này thân, lá đều lớn hơn cây trên, lá hình xoan, dài 10-15cm, đáy tròn, thân cây có thể cao đến 10m. Hoa tụ, tán gần như trên cùng một mặt phẳng.

3. Cây "cách lá thơm", (Premna odorata Blco.). Cây này cùng kích thước với cây vọng cách đầu tiên, nhưng toàn cây có mùi thơm hơn. 

─────

VIDEO GIỚI THIỆU VỀ CÂY VỌNG CÁCH

Video từ Kênh YouTube THAODUOC.NET

─────

CÔNG DỤNG CỦA CÂY VỌNG CÁCH

Vọng cách là cây được dùng nhiều trong dân gian. Miền Bắc hay ăn gỏi cá với cây này, cùng với lá nhội, lá đinh lăng. Miền Nam thì hay nướng thịt bò bằng lá cách, có nhiều nơi cũng dùng để nấu canh hoặc xào. Nói chung lá cây vọng cách được sử dụng trong ẩm thực khá đa dạng tùy theo từng vùng miền.

Các nghiên cứu cho thấy vỏ thân cây có chứa 2 ancaloit gọi là premnin và ganiarin (Basu N.K và Dandiya P.C (1947)), còn trong rễ có tinh dầu thơm và một chất màu vàng. 

Đông y đánh giá lá vọng cách có vị chát, tính bình, công dụng giúp thông tiểu tiện và tăng cường hệ tiêu hóa.

Sau đây là những bài thuốc từ cây vọng cách:

1. Chữa bệnh kiết lỵ:

Hái 1 nắm lá vọng cách tươi (khoảng 40g), rửa sạch, vò nát thêm ít nước lã đun sôi để nguội, khuấy đều, vắt lấy nước, thêm ít đường rồi uống. Ngày uống 1 chén 30-40ml, trẻ em dùng nửa liều. Có thể hái phơi khô hay sao vàng sắc uống (kinh nghiệm dân gian).

2. Chữa chứng kém ăn, đầy bụng, gan nhiễm mỡ, da vàng:

Thành phần: Lá vọng cách (làm chủ vị) 30g; nhân trần, lá dành dành hoặc chi tử mỗi vị 20g (nếu đầy bụng gia vỏ quýt lâu năm 15g), đậu đen 5g; cỏ mần trầu, râu ngô mỗi vị 10g.

Cách làm: Các vị trên sao vàng hạ thổ, đổ nước vừa phải, sắc uống ấm, trước hoặc sau bữa ăn 30 phút. Bệnh cấp tính uống 20 ngày; bệnh mạn tính uống 1-3 tháng để bệnh khỏi tái phát lại.

3. Chữa chứng vàng da:

Thành phần: Nhân trần, ý dĩ mỗi vị 30g; actisô, nghệ vàng, vọng cách mỗi vị 20g; chi tử, vỏ đại (sao vàng), thần khúc, cuống rơm nếp mỗi vị 10g; mã đề 12g, mạch nha 16g, cam thảo nam 8g.

Cách làm: Sắc với 500ml nước, sắc còn 150ml, chắt ra, cho nước sắc tiếp, lấy thêm 100ml, trộn chung cả hai lần, chia đều uống trong ngày, uống trước các bữa ăn. Uống liền 7-10 ngày.

Chú ý: Dùng ấm đất sắc thuốc.

4. Chữa bệnh đại tràng:

Vọng cách cũng là vị thuốc tốt cho bệnh đại tràng khi kết hợp với lá khổ sâm và bạch truật,.

Lá vọng cách khô, khổ sâm, bạch truật khô mỗi vị 10g sắc nước uống hàng ngày.

─────

Cảm ơn bạn đã ghé thăm, ngoài website Thaoduoc.net, chúng tôi còn được biết đến trên YouTube. Hãy Đăng Ký Kênh YouTube của chúng tôi Tại đây để biết thêm nhiều hơn những cây thuốc, bài thuốc dân gian hiệu nghiệm. Cảm ơn bạn!

Tag: Vong cach, cong dung vong cach, hinh anh vong cach, tac dung cay vong cach