Hàn the là tên gọi của một loại cây thuộc họ cánh bướm, 3 lá chét, cây mọc hoang ở nhiều nơi dùng làm thuốc chữa nóng sốt, đái buốt, đái rắt, viêm đường tiết niệu...

─────

HÀN THE LÀ CÂY GÌ?

Cây hàn the có tên khoa học là Desmodium heterophyllum (Willd.) DC, thuộc họ cánh bướm (Fabaceae Papilionaceae), được biết đến với nhiều tên gọi khác nhau như thiết tuyến thảo, sơn lục đậu, dị diệp sơn lục đậu.

Cây thuộc loại mọc bò rất nhỏ, bắt gặp ở bãi cỏ hay ven bờ ruộng, thân phân cành từ gốc, cành trải ra mặt đất. Lá hàn the gồm có 3 lá chét, lá chét hình trái xoan ngược, mặt trên nhẵn, mặt dưới màu nhạt, lá kèm hình trái xoan nhọn, có nhiều vân. Hoa nhỏ màu tím hồng, cụm hoa ở nách, ít hoa, không cuống. Quả cây hàn the thuôn không cuống, có 4-5 đốt, mỗi đốt chứa 1 hạt.

Trong toàn cây hàn the có chứa Alkaloid và Tanin.

─────

CÔNG DỤNG CHỮA BỆNH CỦA CÂY HÀN THE

- Hàn the ba hoa có “vị đắng, tính mát; có tác dụng thanh nhiệt, lợi thấp, điều kinh chỉ thống. Lá lợi sữa, cầm ỉa chảy và lỵ, tiêu viêm tiêu sưng. Công dụng: Ta thường dùng chữa cảm nắng, bụng to, da vàng.” - Từ điển cây thuốc Việt Nam (Bộ mới) của Võ Văn Chi, 2012.

- Hàn the có vị nhạt, hơi chua, tính mát, có tác dụng giải nhiệt, tiêu đờm, sát trùng, thông tiểu. Công dụng: Toàn cây hàn the được dùng làm thuốc chữa sốt, ho có đờm khò khè, đau dạ dày, viêm loét hành tá tràng. - Cây thuốc và động vật làm thuốc ở Việt Nam của Đỗ Huy Bích và cộng sự, 2004.

Dưới đây là một số bài thuốc dùng đến cỏ hàn the:

1. Phù thiểu niệu do suy tim, suy thận

Hàn the, lá mã đề, cam thảo đất mỗi loại 30g. Nấu sắc uống.

2. Chữa sốt, viêm đường tiết niệu:

Hàn the, lá tre, thân cây sậy mỗi loại 40g. Nấu sắc uống.

3. Viêm dạ dày

Biểu hiện: Đau bụng ợ chua, ợ ra hơi nóng, đau thượng vị, lan ra cạnh sườn, khát nước, đại tiện táo bón, mùa nắng đau nhiều...

Bài thuốc: Cỏ hàn the, Cỏ nhọ nồi, Rau má, Bột cát căn, Rau muơng, mỗi vị 100g; Lá mơ lông 200g. Sắc uống

Xem thêm: Bài thuốc đặc trị bệnh đau dạ dày, hành tá tràng

4. Trị tểu buốt, tiểu gắt

- Lá cây Cối xay 17g dùng tươi

- Cỏ Hàn the 12g

- Lá Tre gai 18g

- Lá Bồ công anh 20g       

Các vị trên hợp lại làm 1 thang, sắc lấy 3 nước đặc, chia làm 3 lần uống vào lúc nửa no, nửa đói.

5. Chữa các chứng lậu ra máu, đái buốt:

Dùng cây Hàn the và củ Gai giã nhỏ, chế nước, vắt lấy nước cốt uống. Hoặc dùng 2 thứ bằng nhau mỗi vị một nắm, sắc uống.

─────

Trên đây là đặc điểm nhận dạng cùng những bài thuốc hay từ cây hàn the. Nếu thấy hay, bổ ích hãy chia sẻ bài viết này cho nhiều người cùng biết bạn nhé! Cảm ơn bạn!